Crisis aandelen: hoe en waarin te beleggen tijdens een recessie?

Beurscrashes, beursdalingen en bear markets zorgen veelal voor onrust bij beleggers. Op dit moment bevinden de meeste grote beurzen zich in een bear market. Dat wil zeggen dat een index met meer dan 20% is gedaald sinds het hoogtepunt.

Veel beleggers vragen zich af hoe ze daarmee om moeten gaan. Hoe beleg je in een dalende markt en welke aandelen kun je juist wel kopen? We bespreken verschillende tactieken die beleggers kunnen gebruiken om te profiteren van een crisis.

Bent u op zoek naar een broker om in een dalende markt te handelen, klik dan hier.

Beleggen tijdens een recessie

Op de aandelenmarkten doet zich een frappant fenomeen voor. Wanneer het goed gaat met de economie en koersen stijgen wil iedereen beleggen. Wanneer het juist wat minder gaat en de koersen dalen, neemt de interesse snel af. Dat is echter niet de manier waarop de beste rendementen worden behaald. Beleggen tijdens een recessie levert historisch gezien namelijk goede rendementen op. Winsten van bedrijven lopen terug en aandelen dalen vaak fors. Maar ook de stemming is doorgaans negatief, waardoor de dalingen doorslaan en ook de waarderingen (te ver) wegzakken. Door contrair te beleggen zul je daar op lange termijn profijt van hebben. Wanneer het sentiment keert en de winsten weer oplopen, kunnen beleggers van het eerste uur namelijk veel rendement boeken. Een enorm bekende quote van Warren buffet luidt niet voor niets: “Be fearful when others are greedy and be greedy when others are fearful’.  

Het gevaar van beleggen tijdens een recessie is echter dat er ook bedrijven zijn die de crisis niet overleven en failliet gaan. Het is dan ook van belang om te kiezen voor sterke bedrijven die een recessie kunnen weerstaan. In tijden van crisis zakken risicovolle aandelen veel harder weg en hoewel dat al snel een kans lijkt, kan dat juist ook voor onaangename verrassingen zorgen. Maar zodra het herstel begint kan het ook zeker lonen om wat meer risico toe te voegen aan de portefeuille. Tegen deze tijd zijn die namelijk zo hard afgestraft dat je goed gecompenseerd wordt voor het extra risico. Laten we eerst eens kijken naar de verschillende termen die zo nu en dan de revue passeren.

Verschil tussen crash & recessie

Een crash is een korte diepe koersval op de beurs en hoeft niet per definitie te zorgen voor een recessie. De crash rond kerst 2018 is een goed voorbeeld van een crash, waarbij de markten rap wegzakken en ook vrij snel weer herstellen. Dit soort relatief korte bewegingen hebben minder effect op de economie, maar door op het juiste moment te herbalanceren, kan je toch van dit soort crashes profiteren.

Wanneer de crisis/recessie meer economisch van aard is, zakt de markt vaak langzaam verder weg en herstelt deze veel minder snel. De handelsvolumes zijn gedurende een lange en diepe crisis ook veelal lager omdat veel marktparticipanten de markt verlaten. Wanneer dit het geval is, doen juist bedrijven met een echt anticyclisch bedrijfsmodel het vaak het beste. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven die profiteren van faillissementen, maar natuurlijk ook bedrijven die onmisbare producten leveren zoals voedingsmiddelen.

Verschil tussen beurscrash en bearmarket

Een beurscrash of beurskrach kenmerkt zich door een (plotseling) sterke daling van de beurskoersen. De overgrote meerderheid van de markt zal sterk in waarde afnemen. De daling gaat veelal gepaard met paniek en een recessie. Sommige aandelen hebben weinig tot geen last van deze daling in waarde en kunnen daarom omschreven worden als crisis aandelen.

De termen beurscrash en bearmarket zijn geen synoniemen, maar zijn wel nauw met elkaar verbonden. Toch is een beurscrash wat anders dan een zogeheten bearmarket, waarbij koersen over langere tijd gestaag dalen. Een ‘kortstondige’ beurscrash kan echter ook plaatsvinden in een bullmarkt, zoals bijvoorbeeld in 1987.

Een ‘echte’ beurscrash is veelal een kwestie van dagen tot enkele weken waarin de koersen extreem hard dalen. Beleggers spreken echter meestal ook van een crash als de markten bijvoorbeeld dalen met 40% à 50% over een langere periode. Dit gebeurde bijvoorbeeld in 2000 en 2008. Lees hier meer over beurscrashes.

Beurscrash 2021/2022

De aandelenmarkten staan al geruime tijd onder druk en sommige beleggers vragen zich af of we ons momenteel in een beurscrash bevinden. De meeste grote aandelenbeurzen bevinden zich in ieder geval wel officieel in een bearmarket (dalingen groter dan 20%), maar de VIX heeft nog geen extreme standen (paniek) bereikt. De VIX is een maatstaf voor volatiliteit en wordt gebruikt als angstgraadmeter.

Vooral de enorme zwakte bij groeiaandelen is opvallend. De Amerikaanse technologiebeurs, de Nasdaq, verloor al ruim 30% sinds zijn hoogtepunt. Sommige individuele namen hebben het afgelopen jaar echter veel meer moeten inleveren. Denk bijvoorbeeld aan namen als Just Eat Takeaway, NIO, PayPal, Roku en Spotify, die wel tot 80% aan beurswaarde zijn verloren. De voornaamste oorzaak van de zwakte is de hoge inflatie, waardoor centrale banken de rentes fors hebben verhoogd. Hogere rentes zijn nadelig voor groeibedrijven met veel schulden. Ook worden toekomstige winsten rekenkundig minder waard. Ook worden de economische vooruitzichten steeds somberder en inmiddels lijken we af te stevenen op een recessie. De beurs lijkt dit al behoorlijk te hebben ingeprijsd, maar uiteraard kunnen koersen nog veel verder wegzakken.

Wat te doen bij een beurscrash of recessie?

Het verleden heeft aangetoond dat aandelenmarkten op lange termijn vrijwel altijd stijgen. Sinds het ontstaan van beurzen hebben deze gemiddeld 7% à 10% rendement per jaar opgeleverd. Uiteraard vinden stijgingen niet lineair plaats en zullen er altijd kleine en grote correcties plaatsvinden. Als we naar de geschiedenis kijken heeft elke beursdaling of crash altijd een interessant koopmoment opgeleverd voor aandelen. Het is dus belangrijk om genoeg cash aan de zijlijn te parkeren, zodat u na zo’n crash uw favoriete aandelen (goedkoper) kunt oppikken. Hieronder delen we twee lijsten met tips voor tijdens een beurscrash, voor zowel de passieve als actieve beleggers.

Voor de passieve belegger:

Voor de actieve belegger:

Concrete strategieën en tips voor tijdens een crisis

We hebben zojuist een aantal algemene tips besproken over het omgaan met dalende beurzen. Maar wat voor concrete strategieën en handvaten kunt u nou gebruiken tijdens een recessie? Er zijn meerdere manieren om te beleggen tijdens een recessie. De juiste manier is uiteraard afhankelijk van uw eigen risicotolerantie. U kunt passieve methoden gebruiken of juist een actievere houding aannemen. De meest passieve strategie die doorgaans goed werkt is herbalanceren. Met herbalanceren bepaalt u welk percentage u in bepaalde assets wilt hebben en zorgt u ervoor dat dit evenwicht met regelmaat periodiek wordt hersteld. Dit is een vrij passieve strategie, want je maakt dus geen nieuwe besluiten, maar brengt enkel de portefeuille weer in evenwicht. Het is daarbij enkel noodzakelijk om het vooraf opgezette plan te volgen. Dit kan helpen tijdens een recessie te beleggen en de schade in uw portefeuille te beperken.

Een meer actievere methode is om zelf actief de allocatie aan te passen naar de huidige omstandigheden. U kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om te schuiven in de allocatie van aandelen in verschillende sectoren. Sommige sectoren zijn bijvoorbeeld minder cyclisch en kunnen een recessie beter weerstaan. Het meest simpele voorbeeld is wellicht dat van Coca-Cola. Ook tijdens een crisis blijven mensen de populaire frisdrank drinken. Hierdoor worden de resultaten van de frisdrankproducent niet of nauwelijks geraakt, waardoor het aandeel het doorgaans ook beter (of minder slecht) doet dan de algemene markt. In sommige gevallen kiezen beleggers massaal voor dit soort ‘veilige’ aandelen en kan dit zelfs een koersstijging betekenen.

Wat zijn echte crisis aandelen?

Sommige aandelen worden in een crash of recessie harder getroffen dan andere. Welke aandelen het hardste getroffen worden, hangt vaak ook van het type crisis af. We hebben in het verleden financiële crises gezien, waardoor de bankaandelen door het putje gingen. Maar momenteel gaat het bijvoorbeeld meer om een inflatiecrisis, worden de rentes verhoogd en lijken bankaandelen daar juist van te profiteren.

Sommige aandelen zoals CME Group, Euronext, Virtu en Flow Traders profiteren bijvoorbeeld vooral van hoge volatiliteit en handelsvolumes in het begin van een crash. Maar duurt de beursdaling te lang en bevindt de economie zich in een recessie, dan lopen de volumes langzaam af. Andere bedrijven zakken in eerste instantie wel weg op het slechte sentiment en door de eerste golf van paniek, maar blijven daarna juist in de recessie goed presteren. Men noemt dit ook wel niet-cyclische aandelen. Dit zijn aandelen van bedrijven waarvan mensen hun producten ook tijdens een economische neergang zullen blijven consumeren. Hiertoe behoren vaak basis consumptiegoederen, zoals levensmiddelen, benzine, nutsvoorzieningen en geneesmiddelen/gezondheidszorg.

Eigenschappen van goede crisis-aandelen

Er zijn wel degelijk bepaalde eigenschappen waar goed op gelet kan worden. Zo kunnen beleggers kijken naar het verloop van de marges, vaste kosten, schulden, langetermijncontracten en cycliciteit van de bedrijfsactiviteiten. Het is echter ook belangrijk om de waardering niet te vergeten. Sommige bedrijven laten operationeel misschien wel goede resultaten zien in een crisis, maar zakken toch hard weg omdat de waardering zo stevig is opgelopen. Dit is vooral een gevaar voor dividend aristocrats. Deze aandelen hebben een lange historie van dividendverhogingen en hebben dus bewezen verschillende crises te weerstaan. De belangrijkste factoren om in de gaten te houden bij crisis aandelen zijn:

Voorbeelden van anti-cyclische aandelen

Zelf beleggen via LYNX?

LYNX geeft u de mogelijkheid om zelf in aandelen van bijna ieder beursgenoteerd bedrijf ter wereld te beleggen. U kunt zowel aandelen kopen als short gaan. U heeft toegang tot ruim 100 beurzen in meer 30 landen. Bekijk het aanbod:

Open Interest: een belangrijk aspect van opties en futures trading

De 0DTE optiestrategie, interessant of te gevaarlijk?

Scalping: een zeer actieve daytrading strategie

CAPM: uitleg, formule en voorbeeld