Artikel laten voorlezen
|
De termen bull market en bear market worden vaak genoemd in nieuwsberichten over de beurs.
In dit artikel leest u wat deze begrippen inhouden, waar ze vandaan komen en welke observaties historisch regelmatig terugkeren tijdens dit soort marktfases.
We bespreken de betekenis van beide termen, gaan kort in op hun oorsprong en lichten enkele bekende voorbeelden uit.
Bull- en bear market
De begrippen bull market (stierenmarkt) en bear market (berenmarkt) zijn afkomstig uit de Engelstalige financiële wereld. In Nederland worden deze termen ook regelmatig in het Engels gebruikt.
Een bull market wordt doorgaans geassocieerd met een periode waarin markten stijgen en beleggers optimistisch zijn. Er wordt vaak gesproken van een bull market als koersen met meer dan 20% zijn gestegen ten opzichte van een recente dal. De benaming verwijst naar het gedrag van een stier, die met zijn horens omhoog vecht.
Een bear market daarentegen duidt op een dalende markt, waarbij het algemene marktsentiment juist negatief is. Ook hier geldt de grens van 20%, maar dan in negatieve richting. De naam komt van het gedrag van een beer, die bij een aanval met zijn klauwen neerwaarts slaat.
Gedrag van markten in bull- en bearmarktfases
Tijdens een bull market is er vaak sprake van stijgend beleggersvertrouwen. Historisch is gebleken dat deze fases gepaard kunnen gaan met een toename van marktparticipatie. Tegelijkertijd kan er sprake zijn van overwaardering en toenemende risico’s, bijvoorbeeld wanneer markten sterk stijgen op basis van optimisme of speculatie.
In een bear market overheerst daarentegen het pessimisme. Deze fases gaan regelmatig gepaard met economische onzekerheden of recessies. Historische voorbeelden tonen aan dat koersen in een bear market vaak sneller en sterker dalen dan ze in bull markets stijgen. Hierdoor worden verliezen scherper gevoeld.
Psychologie en marktsentiment
De bewegingen in bull- en bearmarkten worden vaak versterkt door gedragsfactoren zoals kuddegedrag. Beleggers reageren op nieuws, trends en het gedrag van anderen, wat kan leiden tot overreactie in beide richtingen.
Het herkennen van extremen in marktsentiment kan nuttig zijn bij het analyseren van marktcycli, maar geeft geen garantie voor toekomstige ontwikkelingen. Markten kunnen zich irrationeel gedragen, wat het moeilijk maakt om het juiste moment van in- of uitstappen te bepalen. John Maynard Keynes verwoordde dit als volgt:
‘The markets can remain irrational longer than you can remain solvent.’
Historische voorbeelden
Bull- en bearmarkten hebben zich in verschillende vormen voorgedaan, zoals:
- De Grote Depressie van 1929, voorafgegaan door een sterke bull market in de jaren 20.
- De Japanse aandelenzeepbel die eindigde begin jaren 90.
- De dalingen na de dotcom-zeepbel (2000), de financiële crisis (2008) en de correcties in 2020 en 2022.
Hoewel iedere marktfase uniek is, zijn er patronen die vaker terugkeren. Denk aan periodes van stijgende kredietverlening of hoge waarderingen voorafgaand aan een correctie.
Dieren als metafoor in de beleggingswereld
Naast stieren en beren worden in de financiële wereld ook andere dieren als metafoor gebruikt:
- Varkens (pigs): Gericht op snelle winst, vaak ten koste van risicobeheersing.
- Kippen (chickens): Risicomijdend, maar door overmatige voorzichtigheid missen zij vaak kansen.
Deze metaforen zijn beeldend en illustratief, maar het is belangrijk om dergelijke typeringen niet te verwarren met beleggingsadvies.
Bulls make money, bears make money, pigs get slaughtered.