Het bepalen van de waarde van een aandeel is voor veel beleggers een centrale uitdaging. Fundamentele analyse biedt een methode om onderliggende bedrijfswaarde te onderzoeken en daaruit inzichten te verkrijgen.
In dit artikel ontdekt u welke vragen u kunt stellen om tot een weloverwogen waardering van een aandeel te komen, en welke factoren van belang zijn bij het analyseren van een onderneming.
U leert onder andere hoe u kunt kijken naar de duurzaamheid van het bedrijfsmodel, het rendement op kapitaal, investeringskeuzes en groeiperspectieven. Ook bespreken wij het belang van marktverwachtingen en hoe u deze kunt interpreteren in relatie tot uw eigen analyse.
1. Hoe duurzaam is het bedrijfsproduct?
Een eerste stap bij fundamentele analyse is het beoordelen van de duurzaamheid van het product of de dienst die een onderneming aanbiedt. Als de vraag naar het product op lange termijn onzeker is, brengt dit risico’s met zich mee voor de stabiliteit van de toekomstige kasstromen.
Producten die gevoelig zijn voor technologische veroudering of sterke economische schommelingen vereisen extra aandacht. Cyclische bedrijven, bijvoorbeeld in de auto-industrie of grondstoffenmarkt, zijn in tijden van economische neergang vaak minder winstgevend. Bij deze ondernemingen is het wenselijk om niet alleen naar de huidige winst te kijken, maar naar de gemiddelde winst over een volledige economische cyclus.
Economische cycli en stabiliteit
Bedrijven met stabiele producten die weinig afhankelijk zijn van economische schommelingen kunnen op lange termijn efficiënter opereren. Die stabiliteit kan het eenvoudiger maken om toekomstige kasstromen in te schatten.
Wanneer een verandering in de marktomstandigheden zich aandient, is het belangrijk dat de nieuwe situatie voldoende lang standhoudt om als structureel te worden beschouwd. Tijdelijke meevallers bieden doorgaans weinig fundament voor een duurzame waardering.
2. Wat zijn de concurrentievoordelen?
Een aantrekkelijk product is niet voldoende als concurrenten in staat zijn om dezelfde dienst goedkoper of efficiënter aan te bieden. Daarom is het essentieel te kijken naar de structurele voordelen van een onderneming ten opzichte van haar concurrenten.
Voorbeelden van concurrentievoordelen
-
Schaalvoordelen: grotere productiecapaciteit of bredere spreiding van kosten.
-
Efficiënte distributie of gunstige locaties.
-
Merkkracht: de waarde die consumenten hechten aan het merk.
-
Patenten of technologieën die moeilijk te repliceren zijn.
De duurzaamheid van deze voordelen bepaalt mede de toekomstige winstgevendheid van een onderneming.
3. Wat is het rendement op geïnvesteerd kapitaal?
Het rendement op geïnvesteerd kapitaal (ROIC) laat zien hoe efficiënt een bedrijf zijn middelen inzet. Dit cijfer geeft aan hoeveel winst een onderneming genereert ten opzichte van het totale kapitaal dat zij gebruikt, inclusief vreemd vermogen.
Waarom is ROIC belangrijk?
-
Het toont aan of een onderneming waarde creëert boven haar kapitaalkosten.
-
Bedrijven met een hoog ROIC zijn vaak weerbaarder bij economische tegenwind.
-
Een laag ROIC impliceert dat het bedrijf veel moet investeren voor beperkte winst.
Sommige ondernemingen gebruiken werkkapitaalstrategieën waarbij bijvoorbeeld leveranciers later betaald worden dan klanten. Hierdoor ontstaat een financieringsvoordeel zonder directe kosten, zoals bij bepaalde e-commercebedrijven.
4. Hoe wordt het kapitaal aangewend?
Een hoog rendement op kapitaal is positief, maar het is nog belangrijker of dit rendement kan worden behouden bij herinvestering. Sommige bedrijven hebben beperkte mogelijkheden om winst opnieuw te investeren tegen hetzelfde rendement. In die gevallen kan de onderneming kiezen voor alternatieven zoals:
-
Dividenduitkeringen
-
Aankoop van eigen aandelen
-
Overnames
Hoewel herinvesteren vaak de voorkeur heeft, is dit alleen wenselijk wanneer het verwachte rendement op nieuwe investeringen ook aantrekkelijk is. Anders kan het uitkeren van kapitaal aan aandeelhouders via dividenden of inkoopprogramma’s een betere keuze zijn.
5. Hoeveel betaalt u voor de activa?
Bij waardering is het belangrijk om te bepalen hoeveel u betaalt voor de bezittingen van het bedrijf. Dat kan onder meer door te kijken naar de balanswaarde van activa of het verwachte kasstroomrendement op deze activa.
Startrendement vs. groei
-
Startrendement: het directe rendement op basis van de huidige kasstromen.
-
Groei: de verwachte toename van deze kasstromen in de toekomst.
Een combinatie van een redelijk startrendement en groeipotentieel is ideaal. Als er nauwelijks rendement op de bestaande activa is, kan groei moeilijk worden gefinancierd zonder externe kapitaalophaling — wat onzekerheid met zich meebrengt.
6. Wat is de waarde van groei?
Groei wordt vaak als positief beschouwd, maar is alleen waardevol als het leidt tot waardecreatie. Dat gebeurt wanneer het rendement op nieuwe investeringen hoger is dan de kapitaalkosten.
Kritische vragen bij groei:
-
Wordt groei gefinancierd tegen aantrekkelijk rendement?
-
Wordt kapitaal efficiënt ingezet?
-
Leidt groei tot structurele versterking van het bedrijfsmodel?
Bedrijven met lage investeringsrendementen zouden er in sommige gevallen beter aan doen om juist af te schalen en middelen terug te geven aan aandeelhouders.
7. Wat denkt de markt, en waar verschilt uw visie?
Om afwijkende inzichten te kunnen vormen, is het belangrijk te begrijpen wat er al in de markt ingeprijsd is. Wanneer u een andere visie heeft dan de markt, en deze visie blijkt correct, kan dat waarde opleveren.
Analyse van marktverwachtingen
-
Welke groeiverwachtingen worden ingeprijsd?
-
Hoe verhouden deze zich tot uw eigen analyse?
-
Waar wijken uw aannames af van de consensus?
Zonder dit inzicht bestaat het risico dat u onbedoeld speculeert, of risico’s onderschat.
8. Conclusie: wat is het aandeel waard?
Door bovenstaande aspecten te analyseren, kunt u een weloverwogen inschatting maken van de waarde van een onderneming. Dit kan resulteren in een schatting van de waarde per aandeel, bijvoorbeeld door de totale ondernemingswaarde te corrigeren voor schulden en te delen door het aantal uitstaande aandelen.
Financiële ratio’s en kengetallen kunnen dit proces ondersteunen. Enkele relevante voorbeelden zijn:
-
ROIC (Rendement op geïnvesteerd kapitaal)
-
EBIT & EBITDA
-
Solvabiliteit & liquiditeit
-
Winstmarges en kasstroomratio’s
Deze ratio’s helpen u om bedrijven onderling te vergelijken of de ontwikkeling van een onderneming in de tijd te volgen.