On-Balance Volume (OBV) indicator | Handelen op basis van volumes

Door Justin Blekemolen


Geschatte leestijd: 5 minutes

OBV indicator on balance volume
Beleggers en handelaren zijn continue op zoek naar een indicator die kan helpen bij het bepalen van in- en uitstappunten.
De OBV indicator is een simpele indicator die positieve of negatieve volume stromingen in kaart brengt.

In dit artikel zal ik de werking van deze indicator uitgebreid toelichten. Ook zal ik de verschillende manieren waarop de OBV kan worden gebruikt uitleggen.

Wat is de OBV indicator?

De on-balance volume (OBV) indicator is een momentum indicator die volumestromingen gebruikt om het momentum te bepalen of trend rotaties te voorspellen. Het gaat vooral om de richting van de indicator en men ontleent dus geen tot weinig waarde aan de absolute waarde.

De OBV is een doorlopend totale gemiddelde, waarbij positieve en negatieve volumes bij elkaar worden opgeteld. Voor de berekening ervan wordt gebruik gemaakt van 3 simpele regels:

  1. Wanneer de slotkoers hoger is dan die van gisteren, dan wordt het volume van vandaag opgeteld bij de OBV.
  2. Wanneer de slotkoers lager is dan die van gisteren, dan wordt het volume van vandaag afgetrokken bij de OBV
  3. Wanneer de slotkoers onveranderd is dan blijft de totale OBV gelijk.

Waarom is volume belangrijk?

Volume speelt een belangrijke rol binnen de technische analyse. Aan de hand van volumestromingen kunnen beleggers bijvoorbeeld bepalen of een trend of beweging voldoende draagkracht heeft. Stijgende koersen begeleid door een toename in volume is veelal een positief teken. Wanneer de koers begint te stijgen maar deze stijging niet bevestigd wordt door het volume, dan kan dit een teken zijn dat er niet genoeg belangstelling is, waardoor de stijging geen standhoudt. Omgekeerd geldt uiteraard hetzelfde. Een gebrek aan volume bij een dalende trend is veelal een positief teken.

OBV indicator bullish

In onderstaande tabel heb ik de richtlijnen voor het bepalen van de interpretatie van volumebewegingen op een rij gezet.

                                         ‘Richtlijnen’ bij volume analyses
VolumePrijsInterpretatie
ToenameStijgendBullish
AfnameDalendBullish
ToenameDalendBearish
AfnameStijgendBearish

Een (forse) toename van volume kan ook een belangrijke indicatie zijn voor een top of bodem. Dalende koersen schudden een groot aantal handelaren uit hun positie. Vandaar dat het volume op een top of bodem vaak hoger is. Een piek in volume bij dalende koersen moet hier dus gezien worden als een positief signaal. Aan de andere kant signaleert een piek in volume bij stijgende koersen dat het einde van de trend nabij is. Een groot aantal beleggers neemt dan winst, waardoor het volume omhoog gaat.

Divergenties met de OBV

Een goede manier om gebruik te maken van de OBV indicator is door middel van positieve en negatieve divergenties. In de technische analyse wordt bij verschillende indicatoren gebruik gemaakt van deze divergenties. Er bestaat zowel positieve divergentie als negatieve divergentie, hieronder zal ik deze twee aan de hand van praktijkvoorbeelden toelichten.

Positieve divergentie treedt op wanneer de OBV stijgt terwijl de koers van de onderliggende waarde daalt. Deze divergentie signaleert een trendomkeer naar boven van het aandeel of een andere onderliggende waarde. In de onderstaande grafiek ziet u een voorbeeld van positieve divergentie.

Zoals u kunt zien daalde de koers van het aandeel Shell in de eerste acht maanden van 2017. De OBV indicator bleef echter gedurende deze daling steeds hogere bodems zien. In september maakt de koers dan ook een mooie draai omhoog.

Grafiek Royal Dutch Shell (RDSA) met On-balance volume indicator
Grafiek Royal Dutch Shell (RDSA) met On-balance volume indicator

Negatieve divergentie ontstaat wanneer de OBV daalt terwijl de koers van de onderliggende waarde nog stijgt. Deze divergentie signaleert een trendomkeer omlaag van het aandeel of een andere onderliggende waarde. Zoals in onderstaande grafiek van ASML is te zien, werd bij elke hogere top die ASML dit jaar vormde een lagere top bereikt in de OBV indicator. Telkens was de lagere top in de OBV: het teken van een correctie in de koers van ASML. Dit is de afgelopen zeven maanden al vier(!) keer voorgekomen.

In de laatste huidige opleving die werd ingezet door goede kwartaalcijfers zien we echter een positief teken. De dalende trend in de OBV indicator is afgebroken en de huidige rally mag dan ook als zeer krachtig worden beschouwd.

ASML grafiek OBV indicator
ASML met On-balance volume indicator

Hoe gebruikt u de OBV indicator in het TWS Handelsplatform?

Via het TWS handelsplatform kunt u de OBV indicator eenvoudig toevoegen. Uiteraard is dit niet de enige indicator waarover u beschikking heeft. Het platform biedt u de keuze uit meer dan 120 technische indicatoren. Hieronder laat ik zien hoe u de OBV indicator toevoegt:

In de grafiek waar u de OBV indicator aan wilt toevoegen, klikt u op de rechtermuisknop. Het keuzemenu, zoals te zien in de onderstaande grafiek, verschijnt. U houdt uw muis op “Add Study” of  “Voeg Indicator Toe”, waarna alle indicatorcategorieën in het volgende menu tevoorschijn komen. In dit geval gaat het om “Volume Studies”. U houdt hier uw muis op en kiest vervolgens voor On Balance Volume.

Toevoegen indicator OBV
Toevoegen van de OBV indicator in het TWS Handelsplatform

Bekijk een LYNX Masterclass over Technische Analyse:

Zelf beleggen via LYNX?

LYNX geeft u de mogelijkheid om zelf in aandelen van bijna ieder beursgenoteerd bedrijf ter wereld te beleggen. U heeft toegang tot ruim 150 beurzen in 33 landen. Bekijk het aanbod:


Stuur een bericht naar Justin Blekemolen
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.