Technische analyse

De theorie van Charles Dow gaat er in beginsel van uit dat al het nieuws al in de koersen is verdisconteerd en dat de markt altijd gelijk heeft. Volgens Dow bewegen koersen bovendien niet chaotisch, maar in duidelijke trends. Zijn definitie van een trend en de focus op de zogeheten ‘prijsactie’ vormen de belangrijkste uitgangspunten van de moderne technische analyse.

Meestal worden er simpele tweedimensionale grafieken gebruikt, waarbij de tijd wordt weergegeven op de x-as en de koers op de y-as. Er worden een aantal verschillende grafiektypes gebruikt in de beleggingswereld, bijvoorbeeld candlestick-grafieken, staafdiagrammen, lijndiagrammen of point & figure charts. Elk van deze grafiektypes bevat verschillende informatie over de historische prijzen van een aandeel of ander effect.

Terwijl simpele lijngrafieken alleen informatie geven over de slotkoersen, geven candlestick-grafieken bijvoorbeeld ook informatie over de openings- en sluitingskoersen en de dagelijkse hoogte- en dieptepunten in een daggrafiek. Met behulp van deze candlestick-grafieken kan de koersontwikkeling veel gemakkelijker worden geanalyseerd.

Steun- en weerstandszones zijn het gevolg van veranderingen in vraag en aanbod. Een technisch analist spreekt van weerstand wanneer elke koersstijging steeds op een bepaald niveau afketst. De conclusie is dat er blijkbaar beleggers zijn die op dat niveau steeds aandelen verkopen of hun posities afbouwen. Een technisch analist spreekt van steun indien de koers succesvol opveert. De conclusie uit zo’n steunzone is dat er blijkbaar beleggers zijn die op dat niveau steeds aandelen kopen.

Een grafiek wordt gekenmerkt door hoogte- en dieptepunten, ook wel toppen en bodems genoemd, die in principe aanleiding geven tot drie trendrichtingen: opwaarts, neerwaarts of zijwaarts. Een stijgende trend kenmerkt zich door een reeks van hogere toppen en hogere bodems. Een dalende trend is een reeks van lagere toppen en lagere bodems. Toppen en bodems die op gelijke hoogte liggen duiden op een zijwaartse trend. Trendlijnen, trendkanalen en voortschrijdende gemiddelden worden gebruikt als hulpmiddel om de trends te bepalen en koerscyclussen te herkennen.

Trends komen voor op allerlei soorten tijdspanne. We kunnen in beginsel drie verschillende trends identificeren. De primaire trend is de langste beweging van een onderliggende waarde. De secundaire trend duidt op de correctie beweging die plaatsvind en dus tegenovergesteld is aan de primaire trend. Tot slot geeft de tertiaire trend de kortetermijnbewegingen van de onderliggende waarde weer en duidt deze op tijdsperiodes van intraday tot enkele weken.

Koerspatronen zijn niets meer dan terugkerende vormen in de grafiek die in het verleden eerder zijn waargenomen en tot een bepaalde koersbeweging hebben geleid. In principe zijn de koersformaties in de grafiek onderverdeeld in een trendomkering en een trendbevestigingsformatie, die ofwel een omkering van de trend signaleren ofwel de voortzetting van een trend aangeven.

Belangrijke omkeerformaties zijn bijvoorbeeld de hoofd-schouder-patronen, driedubbele bodems of dubbele toppen. Bevestigings- of vervolgformaties zijn driehoeken, vlaggen en wimpels of rechthoeken. Uit dergelijke koerspatronen kan de grafiekmanager potentiële koop- en verkoopsignalen afleiden.

Sommige candlestick patronen zijn bullish en duiden op een voortzetting van de stijgende trend of signaleren juist het einde van een dalende trendfase. Bearish candlestick patronen duiden op een voortzetting van de dalende trend of signaleren het einde van een stijgende trendfase.

Een gap kan ontstaan als een bedrijf na sluiting of voor opening van de beurs kwartaalcijfers bekend maakt. Als de cijfers veel afwijken, plaatsen handelaren voorbeurs koop of verkooporders, waardoor het aandeel sterk hoger of lager opent dan de slotkoers. Als gevolg kan een steun of weerstand ontstaan.

Technische indicatoren zijn belangrijke signaalgevers, bijvoorbeeld voor begin- of eindfases van trends of de sterkte van trends. Grafiekindicatoren worden als objectiever beschouwd dan handmatig gecreëerde trendlijnen, weerstanden of steunen. Er is onderhand een groot aantal wiskundige indicatoren die in verschillende categorieën kunnen worden onderverdeeld. De belangrijkste typen zijn trendvolgende indicatoren, die onder andere de richting van een markt aangeven, en oscillatoren, die bijvoorbeeld dienen als trendsterkte-indicatoren voor overbought of oversold markten.

In verband met de gulden snede is de Fibonacci-sequentie op vele gebieden van belang – van biologie en kunst tot handel. In de technische analyse worden de verhoudingen, de zogenaamde Fibonacci verhoudingen, die voortvloeien uit de volgorde van de getallen gebruikt om de afstanden in de grafiek in percentages te verdelen. Deze methode kan worden gebruikt om bijvoorbeeld omkeerpunten in de grafiek te bepalen. Bekende technieken voor het gebruik van de Fibonacci sequentie zijn Fibonacci Retracements en Fibonacci Extensions.