Beleggen in aandelen

Een aandeel is een waardepapier waarmee u een stukje eigendom in handen heeft van een bedrijf. U profiteert hiervan in de vorm van dividend, of als de aandelenkoers stijgt. Het kopen van een aandeel geeft u ook stemrecht op de aandeelhoudersvergadering van het bedrijf. Doorgaans krijgt u bovendien voorrang bij het kopen, wanneer het bedrijf nieuwe aandelen uitgeeft.

Een aandeel is een bewijs van deelneming in het eigen vermogen van een onderneming. Hierdoor is een aandeelhouder mede-eigenaar van de onderneming voor het percentage dat diegene aanhoudt. Aan een aandeel is normaal gesproken stemrecht verbonden en u kunt als aandeelhouder stemmen op de aandeelhoudersvergadering. Hoe meer aandelen u in bezit heeft, hoe groter uw inspraak is. Daarnaast heeft een aandeelhouder in principe recht op dividend, wanneer het bedrijf deze uitkeert. Als de bedrijfsresultaten goed zijn aan het einde van een periode, dan kan het bedrijf ervoor kiezen om de winst (of een gedeelte) uit te keren aan haar aandeelhouders in de vorm van dividend. Als de bedrijfsresultaten niet goed zijn, verlagen bedrijven gewoonlijk hun dividend of betalen ze helemaal geen dividend. Dividenden zijn voor veel lange termijn beleggers een belangrijke reden om te investeren in aandelen.

Een bedrijf is niet verplicht om de winst als dividend uit te keren, maar kan er ook voor kiezen om de winst te investeren. Groeibedrijven hopen met name sneller te groeien door hun winst te investeren, wat uiteindelijk in het belang van hun aandeelhouders is. Beleggers die in dit soort groeiaandelen beleggen zijn niet geïnteresseerd in het dividend, maar hopen hun rendement te behalen met een koerswinst op de aandelen.

De waarde of koers van een aandeel wordt bepaald door verschillende factoren, zoals vraag en aanbod, dividenden, economische en bedrijfsmatige ontwikkelingen en het politieke klimaat.

Type aandelen

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen twee belangrijke type aandelen: reguliere aandelen en preferente aandelen.

Investeren in aandelen biedt beleggers de mogelijkheid om vermogensgroei te realiseren door zowel koersveranderingen in het aandeel als door extra inkomsten in de vorm van dividend.

Vermogensgroei

Beleggers kopen aandelen in de hoop dat hun belegging in waarde toeneemt in de vorm van een koersstijging. Aandelenbeleggingen bieden op lange termijn doorgaans het potentieel voor het hoogste rendement van alle beleggingscategorieën. Echter, vertonen aandelen ook de grootste waardeschommelingen op korte termijn. Het behaalde rendement wordt beïnvloed door factoren zoals bedrijfswinsten, rentetarieven en de algemene economische situatie. Een aandelenkoers kan dus worden beïnvloed door zowel marktrisico’s als aandeel specifieke risico’s.

Inkomen uit dividend

Bedrijven kunnen hun winst uitkeren in de vorm van dividend. Om recht te hebben op dividend moet een belegger de aandelen gekocht hebben voor de ex-dividenddatum. Als de aandelen zijn gekocht op of na deze datum, ontvangt de voormalige aandeelhouder het dividend. Op de ex-dividenddatum valt de koers van het aandeel normaliter met de hoogte van het dividendbedrag (bruto dividend). Het dividend wordt uitgekeerd in de vorm van cash of aandelen. Bedrijven bepalen zelf in welke vorm zij het dividend uitkeren of geven de beleggers de keuze. Beleggers die recht hebben op dividend, maar geen dividendkeuze hebben gemaakt ontvangen altijd de standaardkeuze van het bedrijf. Dit is over het algemeen cash. De dividenduitkeringen kunnen een aanvulling vormen op de inkomsten van een belegger, of dienen als algemene periodieke inkomstenstroom.

Liquiditeit

Met aandelen is uw portefeuille redelijk liquide, omdat u aandelen op elk moment kunt omwisselen naar cash. Zolang een aandeel wordt verhandeld op een beurs en de handel niet wordt stilgelegd kunnen aandelen relatief snel worden verkocht voor cash. Houd echter rekening met aandelen die relatief illiquide zijn. Als vuistregel voor illiquide aandelen geldt dat de liquiditeit een positief verband heeft met de beurswaarde van een bedrijf.

Spreiding

Sommige beleggers lopen in de valkuil om al hun vermogen te investeren in één sector of beleggingscategorie. Door het spreiden van vermogen over meerdere aandelen, sectoren of beleggingscategorieën neemt het zogenaamde concentratierisico af. Binnen de beleggingscategorie aandelen kan door de belegger worden gespreid in verschillende sectoren.

Aandeelhouders zijn mede-eigenaar van een bedrijf en profiteren als het bedrijf winst maakt. Gewone aandelen geven de volgende belangrijkste rechten en bevoegdheden:

Stemrecht

Stemrecht omvat het benoemen en ontslaan van bestuurders en het goedkeuren van grote besluiten, zoals fusies en overnames. Er wordt jaarlijks gestemd op de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA). Als de aandeelhouder niet aanwezig kan zijn, kan diegene zijn stem doorgeven via een volmacht of via een e-mail. Hoe meer aandelen met stemrecht de belegger heeft, hoe groter zijn invloed op de vergadering.

Deelneming in eigen vermogen

Gewone aandeelhouders hebben een deelneming in het eigen vermogen van een onderneming. Zij hebben een vordering op een deel van de activa die de onderneming bezit. Wanneer deze activa winst genereren en de winst wordt geherinvesteerd in extra activa, dan zien de aandeelhouders hun rendement terug, als de waarde van hun aandelen stijgt als gevolg van een koersstijging.

Verhandelbaar eigendom

Het recht om eigendom over te dragen houdt in dat aandeelhouders hun aandelen op de beurs mogen verhandelen. Bij het verhandelen van aandelen speelt de liquiditeit op de beurs een belangrijke rol. Liquiditeit is de mate waarin een effect kan worden gekocht of verkocht op de beurs, zonder de koers van het effect te beïnvloeden. De hoge liquiditeit van aandelen is één van de kenmerken waarmee aandelen zich onderscheiden van andere beleggingscategorieën. Omdat aandelen zo liquide zijn kunnen aandelenbeleggers vrijwel onmiddellijk hun geld investeren of vrijmaken.

Recht op dividend

Naast het gedeeltelijke eigendom van aandeelhouders hebben beleggers ook het recht op winst bij uitkering in de vorm van dividend. Het management van het bedrijf heeft in principe twee opties met de winst: het kan worden geherinvesteerd of het kan worden uitbetaald in de vorm van dividend. Beleggers hebben geen zeggenschap over welk percentage van de winst uitgekeerd moet worden. Dat gebeurt namelijk door de raad van bestuur. Echter, wanneer dividenden worden uitgekeerd hebben gewone aandeelhouders het recht om hun deel te ontvangen.

Inzage in financiële boeken en bedrijfsadministratie

Het recht om financiële boeken en bedrijfsadministratie in te zien, heeft als doel dat de aandeelhouder kan nagaan of zaken van de onderneming naar behoren worden uitgevoerd. Zodoende kunnen beleggers bedachtzaam stemmen bij kwesties over het bedrijfsbeleid of management. Het recht op inzage in de boeken en administratie is geen absoluut recht.

Juridische stappen bij onrechtmatig handelen

Aandeelhouders kunnen juridische stappen ondernemen tegen de raad van bestuur van de onderneming als de raad onrechtmatige handelingen heeft verricht. Dit betekent niet dat aandeelhouders bestuurders kunnen aanklagen die met de juiste intentie een beslissing hebben genomen welke uiteindelijk slecht heeft uitgepakt. Een voorbeeld van onrechtmatig handelen is wanneer bestuursleden handelden in hun eigen belang, ten koste van het bedrijf.

Aandelen zijn niet voor alle beleggers geschikt. U dient alleen te handelen in aandelen, indien u de risico’s die gepaard gaan met aandelenhandel goed begrijpt. Voordat u gaat beleggen in aandelen, dient u uw ervaring, beleggingsdoelstellingen, financiële middelen en alle andere relevante overwegingen zorgvuldig te beoordelen.

Risico van vermogensverlies

Als een bedrijf slecht presteert of wanneer de markt negatief is over een bedrijf, kan de aandelenkoers onder uw aankoopprijs dalen. De aandelenkoers kan zelfs tot nul dalen bij een faillissement. Als een bedrijf failliet gaat, zijn deze aandelen niet meer verhandelbaar en wordt de notering bij de beurs doorgaans opgeheven. Wanneer een curator wordt aangesteld staan de aandeelhouders als laatste op de lijst van schuldeisers om de overgebleven waarde te ontvangen.

Marktrisico

Het marktrisico is het risico dat de gehele markt daalt, wat invloed heeft op de koers en waarde van effecten. Het marktrisico wordt beïnvloed door macro-economische factoren, zoals een daling van de economische groei of rentewijzigingen.

Volatiliteitsrisico

Aandelenkoersen kunnen zeer bewegelijk zijn. Beleggers moeten zich bewust zijn dat hun aandelen aanzienlijk in waarde kunnen fluctueren in een korte periode. Dat geldt voor zowel individuele aandelen en sectoren, als voor de beleggingsmarkt zelf.

Sector specifiek risico

Het sector specifieke risico is het risico dat een bepaalde sector tegenslag ervaart. Bijvoorbeeld de luchtvaartsector bij nieuws over een terroristische aanslag. Deze perioden van zwakte kunnen echter koopkansen bieden, maar beleggers moeten zich afvragen of zij bereid zijn de storm te doorstaan, of dat ze hun aandelen verkopen in afwachting van verdere dalingen.

Aandeel specifiek risico

Net als bij sectorrisico is aandeel specifiek risico het risico dat een bepaald aandeel een koersdaling ondervindt als gevolg van negatieve publiciteit of een negatief beeld van de markt over het bedrijf. Dit volgt meestal op slechte financiële resultaten of een verandering in het management welke niet goed door de markt wordt ontvangen.

Timing risico

Timing risico is het risico dat u een aandeel op het verkeerde moment koopt of verkoopt. Niet alle sectoren van de markt volgen dezelfde prijscyclus. Het begrijpen van de bedrijfscyclus en hoe een bedrijf presteert tijdens de verschillende fasen in deze cyclus kan helpen de timingrisico’s te beheersen.

Onbeperkt verlies bij short selling

Short selling van aandelen kunnen aanzienlijk hogere risico’s met zich meebrengen dan het kopen van aandelen. De short seller van een aandeel riskeert een theoretisch onbeperkt verlies, omdat de koers van het aandeel oneindig kan stijgen.

Valuta risico

Als u handelt in een aandeel dat in een andere valuta dan de euro genoteerd is, loopt u een valutarisico. Als de valuta van de aandelen, waarin u belegt, afneemt ten opzichte van de euro, heeft dit een negatieve invloed op de waarde van uw aandelen.

Verhoging van marginvereisten

Om zichzelf en haar klanten te beschermen, kan Interactive Brokers UK op elk moment de marginvereiste voor klanten op bestaande en nieuwe aandelenposities verhogen. Dit besluit kan het gevolg zijn van een sterke toename van de volatiliteit in het onderliggende effect, wanneer de marktkapitalisatie van het onderliggende effect onder een bepaalde drempel is gedaald, of om een andere reden. Let wel, wanneer de margins worden aangepast, kan het gebeuren dat de rekening niet langer voldoet aan de marginvereisten. Is dit aan de orde, dan gaat de broker over tot het liquideren van posities, om deze ontoereikendheid aan te zuiveren.

Liquidatierisico

Wanneer het totale onderpand in uw portefeuille onder de margevereiste daalt, heeft Interactive Brokers het recht om bepaalde posities zonder voorafgaande melding te sluiten, ongeacht of deze posities winstgevend of verliesgevend zijn. Als na de liquidatie uw rekening nog steeds een margin tekort heeft en u andere posities als onderpand heeft, dan zal Interactive Brokers UK andere posities sluiten om het margin tekort te elimineren. Wees ervan bewust dat een liquidatie altijd plaatsvindt tegen de dan geldende beste bied- of laatprijs. U heeft dan geen invloed op de uiteindelijk transactieprijs. De liquidatie kan worden uitgevoerd tegen een verliesgevende prijs en kan op een voor u ongunstig moment worden uitgevoerd.

Er zijn verschillende redenen waarom beleggers handelen in aandelen. Een aantal hiervan worden hieronder uiteengezet.

Vermogensgroei

Beleggers kopen aandelen in de hoop dat hun belegging in waarde toeneemt in de vorm van een koersstijging. Beleggers houden de aandelen misschien voor een relatief korte termijn aan of hebben een langetermijnvisie, maar hopen in beide gevallen winst te maken.

Short selling aandelen

Short selling is een beleggings- of handelsstrategie die speculeert op een daling van de aandelenkoers. Het is een geavanceerde strategie die alleen door ervaren handelaren en beleggers zou moeten worden uitgevoerd.

Dividend inkomen

Naast het kopen en verkopen van aandelen om winst te behalen, kopen beleggers ook aandelen in om een inkomstenstroom uit dividenden te genereren.

Voordat u belegt in een financieel instrument, is het van belang om na te gaan of het product aansluit bij uw kennis en ervaring, uw beleggingsdoelstelling en beleggingshorizon. Overweegt u in aandelen te beleggen, dan kunt u onder andere op basis van de onderstaande punten bepalen of aandelen aansluiten bij uw profiel.

Complexiteit

Gezien de kenmerken van aandelen wordt deze beleggingscategorie beschouwd als een niet complex financieel instrument, wanneer het op een gereglementeerde markt of een gelijkwaardige ontwikkelde markt wordt verhandeld. Aandelen die OTC (over-the-counter) verhandeld worden of die geen betrouwbare informatie geven over hun bedrijf voldoen niet aan de vereisten voor een notering op een gereglementeerde en gedecentraliseerde markt en worden als risicovoller beschouwd.

Zorg dat u op de hoogte bent van de productkenmerken voordat u in aandelen belegt.

Type belegger

Gezien de kenmerken van aandelen zijn deze geschikt voor alle type beleggers. Aandelen kunnen verhandeld worden door zowel particuliere als professionele beleggers.

Kennis en ervaring

Voordat u in aandelen handelt, is het van belang om de gestelde kennis- en ervaringscriteria in ogenschouw te nemen. LYNX vereist dat de belegger een handelservaring van minstens één jaar en voldoende kennis heeft van de eigenschappen en risico’s van de aandelenhandel.

Financiële situatie en bewustzijn van risico’s

Beleggers moeten erkennen en zich bewust zijn dat tot 100% (of zelfs meer) van de initiële investering verloren kan gaan door aandelenhandel. Wat betreft het risico, moet een onderscheid worden gemaakt tussen het kopen en short gaan van aandelen.

Er is een verschil in het risicoprofiel tussen het kopen en short gaan van aandelen. Bij het kopen van aandelen is het potentiële verlies gemaximaliseerd tot de initiële investering, ook wel de aankoopprijs genoemd. Bij short selling van aandelen zijn de risico’s aanzienlijk hoger. De short seller van een aandeel riskeert namelijk een theoretisch onbeperkt verlies, omdat de waarde van het aandeel oneindig kan stijgen.

Beleggingsdoel

De handel in aandelen kan bepaalde beleggingsdoelen dienen, zoals het genereren van inkomsten en vermogensgroei.

Inkomsten genereren

Inkomsten kunnen worden gegenereerd door het ontvangen van dividenden op aandelen die u in portefeuille heeft. Dividenden kunt u ontvangen in de vorm van cash of aandelen wanneer het bedrijf een herbeleggingsplan voor het dividend aanbiedt.

Vermogensgroei

Beleggers kopen aandelen in de hoop dat hun belegging in waarde toeneemt in de vorm van een koersstijging. Beleggers houden de aandelen misschien voor een relatief korte termijn aan of hebben een langetermijnvisie, maar hopen in beide gevallen winst te maken.

Een bullish belegger kan aandelen kopen. De potentiële winst is ongelimiteerd en het mogelijke verlies wordt gemaximaliseerd tot de betaalde prijs per aandeel.

Beleggingshorizon

Er is geen specifieke beleggingshorizon voor de handel in aandelen. Aandelenhandel is geschikt voor de korte termijn (minder dan 3 jaar), middellange termijn (3 tot 10 jaar) en lange termijn (meer dan 10 jaar).

Op deze webpagina zijn de belangrijkste kenmerken van aandelen besproken. Het aandeelhouderschap brengt een aantal voordelen en risico’s met zich mee. Het handelen in aandelen kan als volgt worden samengevat:

Een aandeelhouder is een persoon, onderneming of instelling die aandelen in een onderneming bezit. Als deelnemers in het eigen vermogen delen aandeelhouders mee in de waardevermeerdering of waardevermindering en/of dividenduitkeringen als resterende rechthebbenden op de winst van een onderneming. Aandeelhouders hebben ook bepaalde rechten, zoals het stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen om zaken als leden van de raad van bestuur, dividenduitkeringen of fusies goed te keuren.

Beleggen in aandelen kent zowel een aantal voor- als nadelen. Een aantal voor- en nadelen zijn hieronder uiteengezet:

Aandelen

Aandelen zijn deelnemingsrechten in een bedrijf die de aandeelhouder voorzien van een gelijke uitkering van eventuele winsten in de vorm van dividenden, als deze worden aangekondigd. De twee belangrijkste soorten aandelen zijn gewone aandelen en preferente aandelen.

Aankondigingsdatum

De aankondigingsdatum is de dag waarop de raad van bestuur van een onderneming de volgende dividenduitkering aankondigt. Deze datum wordt ook wel de publicatiedatum genoemd.

Betalingsdatum

De betalingsdatum of betaaldatum is de datum waarop een vastgesteld dividend aan de rechthebbende aandeelhouders wordt uitgekeerd.

Dividend

Dividend is een uitkering van een deel van de winst van de onderneming aan de aandeelhouder.

DRIP

Een herinvesteringsplan voor dividenden (DRIP) is een programma dat beleggers in staat stelt hun dividenden in contanten te herinvesteren in additionele aandelen of fracties van aandelen op de datum van dividendbetaling.

Ex-dividend datum

De ex-datum of ex-dividenddatum is de datum waarop of waarna het aandeel geen recht meer heeft op het dividend en de koers doorgaans wordt verminderd met het bruto dividendbedrag.

Gereglementeerde markt

Een gereglementeerde markt is een markt waarop overheidsinstanties of, minder gebruikelijk, het bedrijfsleven of arbeidsgroepen, toezicht en controle uitoefenen.

Inschrijvingsrecht

Het recht op inschrijving is het recht van bestaande aandeelhouders om zich in te schrijven op nieuwe emissies tegen of onder de marktprijs.

Liquiditeit

Liquiditeit beschrijft de mate waarin een effect snel op de markt kan worden gekocht of verkocht tegen een prijs die gelijk is aan de intrinsieke waarde ervan. Met andere woorden: de eenvoud om het effect om te wisselen naar geld.

Order

Een order is een instructie van een belegger aan een broker of beleggingsinstelling om namens de belegger een effect te kopen of te verkopen.

OTC

Over-the-counter (OTC) verwijst naar het proces hoe effecten worden verhandeld voor bedrijven die niet genoteerd zijn aan een formele beurs zoals de New York Stock Exchange (NYSE). Effecten die over-the-counter worden verhandeld, worden verhandeld via een netwerk van brokers in plaats van op een gecentraliseerde beurs. Deze effecten voldoen niet aan de vereisten om een notering op een gereglementeerde markt te hebben en worden als risicovoller beschouwd.

Penny stock

Een penny stock verwijst naar de aandelen van een klein bedrijf dat meestal handelt voor minder dan $ 5 per aandeel. Hoewel sommige penny stocks worden verhandeld op grote beurzen zoals de New York Stock Exchange (NYSE), worden de meeste penny stocks over-the-counter verhandeld.

Preferente aandelen

Preferente aandelen geven de aandeelhouder recht op een vast periodiek inkomen (dividend), maar hebben doorgaans geen stemrechten of beperkte stemrechten.

Registratiedatum

De registratiedatum of vaststellingsdatum is de datum die door een onderneming wordt vastgesteld om te bepalen welke aandeelhouders in aanmerking komen voor dividend.

Reguliere aandelen

Reguliere aandelen vertegenwoordigen de gewone stemrechten van een onderneming. Aandeelhouders hebben meestal recht op één stem per aandeel en ontvangen alleen dividenden na goedkeuring van het management van de onderneming.

Short selling

Short selling is een beleggings- of handelsstrategie die speculeert op de daling van een aandeel. De short seller leent de aandelen van een andere belegger en verkoopt de aandelen met de intentie de aandelen terug te kopen tegen een lagere prijs. De short seller betaalt rente voor het lenen van de aandelen.